મારી શાળા સલામત શાળા | આપતી અને વ્યવસ્થાપન | School safety
 |
| School safety |
શાળા સલામતી :
શાળાઓમાં અકસ્માતો કે અન્ય અણધારી ઘટનાઓને બનતી અટકાવવા માટે, શાળા-સલામતી કાર્યક્રમ અને શિક્ષકોને પ્રથમ સ્તરના સલાહકારો તરીકે કાર્ય કરવા માટે નોટિસ બોર્ડમાં સલામતીની પ્રતિજ્ઞા દર્શાવવાનો નિર્ણય લેવામાં આવ્યો છે.
જેનો હેતુ ગુજરાતની તમામ સરકારી પ્રાથમિક અને માધ્યમિક શાળાઓમાં શાળા સલામતી અંગે વિદ્યાર્થીઓ અને વાલીઓમાં જાગૃતિ લાવવાનો છે.
શાળા સલામતી કાર્યક્રમના ઘટકો :
- દરેક શાળામાં "શાળા સલામતી પ્રતિજ્ઞા" દર્શાવતા યોગ્ય સાઇઝ અને ઉંચાઇનું બોર્ડ/દિવાલ પર પેઇન્ટિંગ પ્રદર્શિત કરવામાં આવે છે જ્યાંથી તમામ વિદ્યાર્થીઓ, શાળાના શિક્ષકો અને વાલીઓ તે સરળતાથી વાંચી શકે છે.
- કાર્યક્રમના ભાગરૂપે શાળાઓમાં સૂચનપેટી મૂકવામાં આવી છે જ્યાં વિદ્યાર્થીઓ તેમની ફરિયાદ અથવા અભિપ્રાય રજૂ કરી શકે છે.
- વિદ્યાર્થીઓ, શિક્ષકો, SMC સભ્યો અને વાલીઓ માટે વિદ્યાર્થીઓની જરૂરિયાત મુજબ સલામતીની દ્રષ્ટિએ વિવિધ માર્ગદર્શન અને પરામર્શ સેમિનાર/સભાઓનું સમગ્ર શિક્ષાની માર્ગદર્શિકા અનુસાર આયોજન કરવામાં આવી રહ્યું છે.
- સેમિનાર / મીટિંગ / કાઉન્સેલિંગ સેશનમાં નીચેના મુદ્દાઓ પર ચર્ચા કરવામાં આવે છે:
1. વિદ્યાર્થીને શાળામાં નિયમિત લાવવા અંગે જાગૃતિ.
2. શાળાએ આવવા-જવાના માર્ગ પર સલામતી.
3. બાળકની માનસિકતા જાણવાનો પ્રયત્ન કરવો.
4. જાતીય સતામણી વિશે જાગૃતિ.
5. મૂલ્યો વિશે શિક્ષણ.
6. કન્યા કેળવણી.
7. પિકનિક/મુસાફરી દરમિયાન ધ્યાનમાં રાખવાની બાબતો.
8. સલામતી માર્ગદર્શિકા.
9. નિવારણ પદ્ધતિ.
શાળા સલામતી કાર્યક્રમના લાભ / અસરકારકતા :
- શાળાના વિદ્યાર્થીઓ, શિક્ષકો, આચાર્યો, SMC સભ્યો, વાલીઓ અને ગ્રામજનો બધાએ તેમના ગામ/શહેરને સુરક્ષિત અને સલામત સ્થળ બનાવવાનું મહત્વ અનુભવ્યું.
- શિક્ષકો ખાસ કરીને પ્રાથમિક કક્ષાના વિદ્યાર્થીઓની જરૂરિયાતો અને મુશ્કેલીઓ પ્રત્યે સંવેદનશીલ બન્યા.
- શાળાનું વાતાવરણ પહેલા કરતા સ્વસ્થ, સ્વચ્છ બન્યું અને પર્યાવરણને એવી રીતે ઉન્નત બનાવવામાં આવ્યું કે જેથી બાળકો માનસિક અને શારીરિક રીતે પરેશાન ન થાય.
- હવે તે સ્પષ્ટ છે કે શાળાના સ્ટાફને કુદરતી અને આપાતકાલીન કટોકટીના સમયમાં પરિસ્થિતિઓનો સામનો કેવી રીતે કરવો તે અંગેનો ખ્યાલ વિકસી ચૂક્યો છે.
- શાળાઓમાં મૂકવામાં આવેલા સૂચનપેટીની જાળવણી શરૂ થઈ અને તેમાં નોંધાયેલી બાબતોનો નિયમિત ધોરણે ઉકેલ આવવા લાગ્યો.
- શાળાના વિદ્યાર્થીઓ, SMC સભ્યો, વાલીઓ તેમજ ગ્રામજનો નેશનલ ઇમરજન્સી રિસ્પોન્સ, ચાઇલ્ડ હેલ્પ લાઇન, રેફરલ હોસ્પિટલ, ફાયર સ્ટેશન, તાલુકા કક્ષાના અધિકારીઓ, ડિઝાસ્ટર મેનેજમેન્ટ સેન્ટર હેલ્પલાઇન, એજ્યુકેશન ટોલ ફ્રી નંબર, પ્રિન્સિપાલ અને શિક્ષક સહિતના મહત્વના સંપર્ક નંબરોથી પરિચિત થયા.
યોજનાનો વિસ્તારઃ
શાળા સલામતી કાર્યક્રમ ગુજરાતની કુલ 33,504 સરકારી પ્રાથમિક અને 1564 સરકારી માધ્યમિક શાળાઓમાં અમલમાં મુકવામાં આવ્યો છે.
સોર્સ:- સમગ્ર શિક્ષા
રાજ્યમાં શાળા સલામતી કાર્યક્રમનો શુભારંભ. સપ્તાહ દરમ્યાન શાળાના બાળકોને આપત્તિ વ્યવસ્થાપનના પાઠ ભણાવાશે.
- ભૂકંપ, વાવાઝોડું, પૂર, ઔદ્યોગિક અકસ્માત, આગ જેવી બહુવિધ આપત્તિઓ સમયે વિદ્યાર્થીઓ, શિક્ષકો અને વાલીઓમાં આપત્તિ વ્યવસ્થાપન અંગે જાગૃતિ કેળવાય તે હેતુથી રાજ્ય સરકાર દ્વારા શાળા સલામતી કાર્યક્રમ અમલમાં મુકાયો છે.
- આપત્તિ સમયે સાવચેતી અને સલામતી વિશે વિશેષ માર્ગદર્શન મળી રહે તે માટે રાજ્યની સરકારી પ્રાથમિક શાળાઓમાં ‘શાળા સલામતી સપ્તાહ-2024’ ની ઉજવણી થઈ રહી છે.
- પ્રથમ દિવસે તમામ બાળકોને બાયસેગ ઉપર આપત્તિ વ્યવસ્થાપન કાર્યક્રમ બતાવવામાં આવશે; જેમાં આપત્તિ, જોખમ, અસૂરક્ષિતતા અને ક્ષમતાની સમાજ અને શાળા આપત્તિ વ્યવસ્થાપન યોજનાની સમાજ આપવામાં આવશે.
- બીજા દિવસે શાળાના તાલીમ પામેલા શિક્ષકો દ્વારા સંભવિત હેઝાર્ડની ચાર્ટ/પોસ્ટર, આઈઇસી, ઓડિયો, વિડિયોના માધ્યમની સમજ આપવામાં આવશે.
- રોજ ત્રીજા દિવસે તાલીમ પામેલ શિક્ષકો, ફાયર બ્રિગેડ અને આપદામિત્ર દ્વારા આગ, અકસ્માત, ભૂકંપ અને પૂર જેવી આપત્તિ સમયેની સમજ અપાશે.
- ચોથા દિવસે ચિત્ર, નિબંધ, વકતૃત્વ સ્પર્ધા શાળા કક્ષાએ યોજાશે.
- પાંચમા દિવસે 108 એમ્બ્યુલન્સ, એનડીઆરએફ, એસડીઆરએફ અને ફાયર બ્રિગેડ દ્વારા શોધ અને બચાવ તેમજ પ્રાથમિક સારવાર અંગેની માહિતી આપવામાં આવશે.
- છઠ્ઠા દિવસે એનડીઆરએફ, એસડીઆરએફ અને ફાયર બ્રિગેડ દ્વારા ડેમોસ્ટ્રેશન, મોકડ્રિલ અને ઈનામ વિતરણ કરાશે.
નમસ્તે! શાળા સલામતી પરના આ સ્વ-અધ્યયન ઈ-અભ્યાસક્રમ માં આપનું સ્વાગત છે.
આ એક વ્યાપક અભ્યાસક્રમ છે જેનો ઉદ્દેશ્ય અગત્યના મુદ્દાઓ પર માહિતી પ્રદાન કરવાનો છે જે શાળાઓમાં અને તે ઉપરાંત સલામત શિક્ષણ વાતાવરણ બનાવવામાં મદદ કરશે.
એકવાર તમે કોર્સમાંથી પસાર થવાનું શરૂ કરી લો, પછી તમને ખ્યાલ આવશે કે આ એક રસપ્રદ અને અત્યંત ઉપયોગી તાલીમ છે જેનો હેતુ આપત્તિની સ્થિતિ સ્થાપકતામાં વધારો લાવવા અને શાળા સમુદાયને સ્થાનિક સંકટોથી પોતાને બચાવવા માટે સક્ષમ બનાવવાનો છે.
ક્ષેત્રના નિષ્ણાત વ્યાવસાયિકો, શિક્ષણવિદો અને સંશોધકોએ આ કોર્સને કસ્ટમાઇઝ કરવા અને તેને સરળતાથી સમજી શકાય તેવી રીતે રજૂ કરવા માટે ખરેખર સખત મહેનત કરી છે. અમે દૃઢપણે માનીએ છીએ કે આ કોર્સમાંથી પસાર થયા પછી, તમે શાળા સલામતી અને સુરક્ષાના મૂળભૂત બાબતોથી વાકેફ થશો અને શાળાઓમાં સલામત અને સુરક્ષિત વાતાવરણ બનાવવા માટે યોગદાન આપવા માટે પૂરતા પ્રમાણમાં પ્રેરિત થશો.
આ કોર્સ દરેક વ્યક્તિ માટે ડિઝાઇન કરવામાં આવ્યો છે જેમને શાળાઓ સાથે - શાળાના કર્મચારીઓથી લઈને શિક્ષકો સુધી, માતાપિતાથી લઈને વિદ્યાર્થીઓ સુધી અને સરકારી અધિકારીઓ ને પણ ઉપયોગી થઇ શકશે.
આ અભ્યાસક્રમ 5 મોડ્યુલમાં વહેંચાયેલો છે. (પૃષ્ઠભૂમિમાં પૉપ-અપ મોડ્યુલોનાં નામ)
મારી શાળા સલામત શાળા :
ગુજરાત શૈક્ષણિક સંશોધન અને તાલીમ પરિષદ, ગાંધીનગર તથા ગુજરાત રાજ્ય આપત્તિ વ્યવસ્થાપન સત્તામંડળ, ગાંધીનગર દ્વારા નિર્માણ થયેલ બુક
1. પ્રથમ મોડ્યુલ એક પ્રસ્તાવના તરીકે કામ કરે છે જે શાળા સલામતી અને સુરક્ષા ના મૂળભૂત સિદ્ધાંતોનો વિગતવાર પરિચય આપે છે. આ મોડ્યુલમાં કાનૂની અને સંસ્થાકીય આદેશોનો પણ સમાવેશ થશે જે શાળા સલામતી અને સુરક્ષાના કાર્ય ને સમર્થન આપે છે.
2. બીજુ મોડ્યુલ શાળાઓમાં આપત્તિ જોખમ ઘટાડવા અને વ્યવસ્થાપનની મૂળભૂત બાબતોને આવરી લેશે.
3. ત્રીજુ મોડ્યુલ સલામત શિક્ષણ સુવિધા પર હશે જે શાળાના પરિસરમાં માળખાકીય / બિન-માળખાકીય સલામતી અને પાણી, સ્વચ્છતા અને સ્વચ્છતા સુવિધાઓના પાસાઓ વિશે વાત કરશે.
4. ચોથું મોડ્યુલ બાળકો સાથે ગેરવર્તુણુક સુરક્ષા (શારીરિક અને માનસિક બંને) સામે સુરક્ષા અને સંબંધિત કાનુની જોગવાઈઓથી વાકેફ કરશે.
5. અને છેલ્લા મોડ્યુલમાં અમે વિદ્યાર્થીઓને એક શાળા આપત્તિ જોખમ વ્યવસ્થાપન પ્લાન વિષે પરિચય કરાવીશું
હું અપેક્ષા રાખું છું કે આ કોર્સમાંથી પસાર થનાર તાલીમાર્થીઓને શાળા સલામતી અને સુરક્ષા શું છે અને તે શા માટે જરૂરી છે તેની વધુ સારી સમજ વિકસાવવામાં મદદ કરી શકે છે.
મને ખાતરી છે કે તમને આ કોર્સ ખૂબ જ માહિતીપ્રદ અને ઉપયોગી લાગશે. તેને વધુ સારો બનાવવા માટે તમારા રચનાત્મક સૂચનો આવકાર્ય છે.
અમે આશા રાખીએ છીએ કે આ લેખમાં આપને શાળા-વર્ગશિક્ષકો ને ઉપયોગી મટેરિયલ સંકલિત કરી મુકેલ છે તે તમને ગમ્યું જ હશે... જો તમને હજુ પણ તેના વિશે કોઈ પ્રશ્ન હોય તો તમે અમને ટિપ્પણી વિભાગમાં સંદેશ દ્વારા પૂછી શકો છો. અને અમે ચોક્કસપણે તમારા પ્રશ્નનો ટૂંક સમયમાં જવાબ આપીશું. અમે તમને આવી જ રસપ્રદ અને ઉપયોગી માહિતી આપતા રહીશું. અમે આવી જ રસપ્રદ અને ઉપયોગી માહિતી નિરંતર આપના માટે લાવતા રહીશું. આ આર્ટિકલ વાંચવા બદલ આપનો ખુબ ખુબ આભાર...
લેખન સંપાદન : 𝑇ℎ𝑒 𝐾𝑛𝑜𝑤𝑙𝑒𝑑𝑔𝑒 𝑍𝑜𝑛𝑒 ગ્રુપ ( કચ્છ/ગુજરાતનું અગ્રેસર એજ્યુકેશન અને ઇન્ફોર્મેશન ગ્રુપ ) તમે આ આર્ટીકલ 𝑇ℎ𝑒 𝐾𝑛𝑜𝑤𝑙𝑒𝑑𝑔𝑒 𝑍𝑜𝑛𝑒 ગ્રુપ ના માધ્યમથી વાંચી રહ્યા છો. આ આર્ટીકલમાં સમાવિષ્ટ કોઈપણ માહિતી / સામગ્રી / ગણતરીની ચોકસાઈ અથવા વિશ્વસનીયતાની બાંહેધરી નથી. આ માહિતી તમને વિવિધ માધ્યમો એકત્રિત કરીને તમને મોકલવામાં આવી છે. અમારો ઉદ્દેશ ફક્ત નુતન જાણકારી આપના સુધી પહોંચાડવાનો છે, કોઈ પણ ધર્મ કે સમુદાયની લાગણીને ઠેસ પોહ્ચાડવાનો નથી.
આ આર્ટીકલના લખાણની કોપી કરતા પહેલા અમારી લેખિત મંજુરી લેવી જરૂરી છે. 𝑤𝑤𝑤.𝑟𝑘𝑔𝑜𝑦𝑎𝑙𝑐𝑟𝑒𝑎𝑡𝑖𝑜𝑛.𝑏𝑙𝑜𝑔𝑠𝑝𝑜𝑡.𝑐𝑜𝑚
અમારી આ 𝑤𝑤𝑤.𝑟𝑘𝑔𝑜𝑦𝑎𝑙𝑐𝑟𝑒𝑎𝑡𝑖𝑜𝑛.𝑏𝑙𝑜𝑔𝑠𝑝𝑜𝑡.𝑐𝑜𝑚 સાઈડ પરથી શૈક્ષણિક અપડેટ્સ, સરકારી અને ખાનગી નોકરીઓ, સામાન્ય જ્ઞાન, તમામ સ્પર્ધાત્મક પરીક્ષાઓ, જાણવા જેવું, અજબ-ગજબ, હેલ્થ, રાશિ ભવિષ્ય, રસોઈ, ટેકનોલોજી, હાલના બનાવ, મજેદાર જોક્સ, બોલીવુડ, દેશ-વિદેશ, બ્યુટી ટીપ્સ વગેરેની માહિતી માટે તમારા મોબાઇલમાં નવીનતમ અપડેટ મેળવો. તમારા મોબાઈલ પર નવીનતમ અપડેટ્સ મેળવવા માટે નીચેની લિંક દ્વારા વોટ્સએપ ગ્રુપ 📊 ધ નોલેજ ઝોન 📊 જૂથમાં જોડાઓ. ટેલિગ્રામ ચેનલ પર 📊 𝑇ℎ𝑒 𝐾𝑛𝑜𝑤𝑙𝑒𝑑𝑔𝑒 𝑍𝑜𝑛𝑒 📊 ને પણ સબસ્ક્રાઈબ કરી અમારી સાથે જોડાયેલા રહો.
અમે આવી જ રસપ્રદ અને ઉપયોગી માહિતી અને તમારા માટે લાવતા રહીશું. આ આર્ટિકલ વાંચવા બદલ આપનો આભાર..
Important Notice :
Author: 𝑹.𝑲.𝑮𝑶𝒀𝑨𝑳
Updated on February 1, 2024
Hello Readers, 𝑤𝑤𝑤.𝑟𝑘𝑔𝑜𝑦𝑎𝑙𝑐𝑟𝑒𝑎𝑡𝑖𝑜𝑛.𝑏𝑙𝑜𝑔𝑠𝑝𝑜𝑡.𝑐𝑜𝑚 is a private website/blog and does not represent any government organization, institute or department. Whatever information we have shared here with you has been collected from various official websites of Gujarat government as well as news papers and other websites. When we do any job posting we also verify the job but it is always necessary to do cross verification of the job vacancy manually to prevent fraud in the name of job.
Contact Email : 𝒓𝒂𝒋𝒗𝒂𝒓𝒂𝒍𝒊@𝒈𝒎𝒂𝒊𝒍.𝒄𝒐𝒎
જો તમે તમારા મોબાઈલ પર આવી રસપ્રદ માહિતી મેળવવા માંગતા હોવ તો... તમારે અમારા બ્લોગને ફોલો કરવો જોઈએ જેથી તમને અમારી નવી પોસ્ટ વિશે સૂચના દ્વારા માહિતી મળી શકે. તેમજ તમે અમારી સાથે 𝑇ℎ𝑒 𝐾𝑛𝑜𝑤𝑙𝑒𝑑𝑔𝑒 𝑍𝑜𝑛𝑒 ના WhatsApp ગ્રુપ અને ટેલિગ્રામ ચેનલ દ્વારા કનેક્ટ થઈ શકો છો અને નવીનતમ માહિતી મેળવી શકો છો.
અમે તમને આવી જ રસપ્રદ અને ઉપયોગી માહિતી આપતા રહીશું. આ લેખ વાંચવા બદલ આભાર..
આ જાણકારી શેર કરવાનો અમારો ઉદેશ ફક્તને ફક્ત શાળા કોલેજોના વિદ્યાર્થીઓને ભણવવા માટે મદદ કરવાનો છે, છતાં અમારી કોઈ ભૂલ થઇ હોય તો માફ કરી અમને જણાવવા વિનંતી. તમને ખરેખર આ લેખ ઉ૫યોગી બન્યો હોય તો તમારા મિત્રો સાથે આ માહિતી શેયર કરવાનુ ભુલશો નહી. તમારી એક કોમેન્ટ, લાઇક અને શેયર અમને અવનવી માહિતી પ્રકાસિત કરવા માટે પ્રેરકબળ પુરૂ પાડે છે.
Your feedback is required.
